Size bu rıza belgesinde hastalığınız hakkında bilmeniz gerekenler, hastalığınızın muhtemel sebepleri ve nasıl seyredeceği, tıbbi müdahalenin/ girişimin kim tarafından nerede, ne şekilde ve nasıl yapılacağı ile tahmini süresi, diğer tanı ve tedavi seçenekleri ve bu seçeneklerin getireceği fayda ve riskler ile sağlığınız üzerindeki muhtemel etkileri, tıbbi müdahalenin/ girişimin muhtemel komplikasyonları, girişimi reddetmeniz durumunda ortaya çıkabilecek muhtemel fayda ve riskler, kullanacağınız ilaçların önemli özellikleri, sağlığınız için kritik olan yaşam tarzı önerileri ve gerektiğinde aynı konuda tıbbi yardıma nasıl ulaşabileceğiniz konularında bilgi verilecektir. Girişim-işlem-ameliyat öncesinde yapılması gereken, yaş, tıbbi durumunuz ve size uygulanacak girişime göre değişen bazı tetkikler bulunmaktadır. Doktorunuz veya anestezi uzmanı sizi bu tetkikleri yaptırmanız için yönlendirecektir. Bu bilgilendirmenin sonunda serbest iradeniz ile girişime onay verebilirsiniz ya da girişimi reddedebilirsiniz.
1-Planlanan Girişimin – Tıbbi Müdahalenin Adı: Ürodinami
2-Hastalığınızın Muhtemel Sebepleri, Nasıl Seyredeceği ve Hastalığınız Hakkında Bilmeniz Gerekenler: Ürodinami testi, idrar sistemi ve mesane işlevlerini değerlendirmek için yapılan bir tıbbi testtir. Aşağıdaki durumlarda ürodinami testine ihtiyaç duyulabilir:
- İdrar Problemleri: İdrar tutamama (inkontinans) veya idrar kaçırma gibi idrar kontrolü ile ilgili sorunlar yaşayan hastalarda ürodinami testi yapılabilir. Bu test, idrarın nasıl depolandığını ve boşaltıldığını değerlendirerek sorunun nedenini tespit etmeye yardımcı olur.
- İdrar Yolu Darlığı: İdrar yollarında daralma veya tıkanıklık olan hastalarda ürodinami testi yapılabilir. Bu test, idrar akış hızını, basınçları ve idrar yolu kapasitesini ölçerek darlık veya tıkanıklığın derecesini belirlemeye yardımcı olur.
- Mesane Boşaltma Sorunları: Mesanenin tamamen boşaltılamaması veya mesane kaslarının düzgün şekilde çalışmaması durumunda ürodinami testi gerekebilir. Bu test, mesane kapasitesini, mesane kaslarının kasılma gücünü ve idrarın ne kadarını boşaltabildiğini ölçerek sorunun nedenini tespit etmeye yardımcı olur.
- Mesane Fonksiyon Bozuklukları: Mesanenin normalden farklı çalıştığı durumlarda ürodinami testi yapılabilir. Örneğin, mesanenin aşırı aktif olması (aşırı aktif mesane sendromu) veya mesanenin gevşek ve zayıf olması gibi durumlar ürodinami testi gerektirebilir.
Ürodinami testi, bu gibi durumların tanısını koymak, tedavi planını belirlemek ve uygun tedavi seçeneklerini değerlendirmek için önemli bir araçtır. Test sonuçları, hastalığın nedenini ve şiddetini belirleyerek tedaviye yönelik daha doğru bir yaklaşım sağlar. Ancak, her hastanın durumu farklı olduğu için ürodinami testi gerekip gerekmediği ve ne sıklıkla yapılması gerektiği, hekim tarafından bireysel olarak değerlendirilir.
3-İşlemden Beklenen Faydalar: Bu testin bazı faydaları şunlardır:
- Tanısal Değer: Ürodinami testi, idrarla ilgili sorunların nedenini belirlemeye yardımcı olur. İdrar tutamama, idrar kaçırma, idrar yolu darlığı, mesane boşaltma sorunları gibi çeşitli idrar problemlerinin nedenleri ve kökenleri hakkında önemli bilgiler sağlar. Bu sayede doğru bir tanı konulabilir ve tedavi planı oluşturulabilir.
- Tedavi Planlaması: Ürodinami testi sonuçları, idrar sistemi sorunlarının nasıl tedavi edileceği konusunda yol gösterici olabilir. Test sonuçları, hangi tedavi seçeneğinin en etkili olacağını belirlemek için kullanılabilir. Örneğin, mesane kaslarının zayıf olduğu bir durumda pelvik taban egzersizleri veya mesane eğitimi gibi tedaviler önerilebilir.
- Tedavi İzleme: Tedavi edilen hastalarda ürodinami testi, tedavi etkinliğini değerlendirmek ve tedavi sonrası ilerlemeyi takip etmek için kullanılabilir. Test sonuçları, tedavinin başarısını değerlendirmek için bir referans noktası olarak kullanılabilir ve gerektiğinde tedavi planında değişiklik yapılabilir.
- Hastaya Bilgi Sağlama: Ürodinami testi, hastaya kendi idrar sistemi işlevleri hakkında daha fazla bilgi verir. Hastalar, idrar sorunlarının nedenini ve nasıl yönetileceğini anlamak için test sonuçlarından faydalanabilirler. Bu da hastanın tedavi sürecine daha aktif bir şekilde katılmasını sağlar.
Ürodinami testi, idrar sistemi problemlerinin değerlendirilmesinde önemli bir araçtır. Ancak, her hasta için faydaları ve gerekliliği bireysel olarak değerlendirilir.
4-İşlemin Uygulanmaması Durumunda Karşılaşılabilecek Sonuçlar; Muhtemel Fayda ve Riskler: Ürodinami testinin uygulanmaması durumunda şu sonuçlarla karşılaşılabilir:
- Yanlış Tanı veya Hatalı Tedavi: Ürodinami testi, idrar sistemi sorunlarının nedenlerini ve kökenlerini belirlemeye yardımcı olur. Bu testin uygulanmaması durumunda, idrar sorunlarının doğru tanısı konulamayabilir veya yanlış tedavi seçenekleri uygulanabilir. Bu da hastaların semptomlarının düzelmemesine veya kötüleşmesine neden olabilir.
- Tedavi Gecikmesi: Ürodinami testi, tedavi planının oluşturulmasında önemli bir yol göstericidir. Testin yapılmaması durumunda, tedavi gecikebilir veya yanlış bir tedavi başlatılabilir. Bu da hastaların semptomlarının uzamasına veya ilerlemesine yol açabilir.
- Komplikasyonların Gözden Kaçması: Ürodinami testi, idrar sistemi sorunlarının ciddiyetini ve olası komplikasyonları değerlendirmeye yardımcı olur. Testin uygulanmaması durumunda, potansiyel komplikasyonlar gözden kaçırılabilir veya erken teşhis edilemeyebilir. Bu da hastalığın ilerlemesine ve daha fazla sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Tedavi Seçeneklerinin Kısıtlanması: Ürodinami testi sonuçları, tedavi planının belirlenmesinde önemli bir rol oynar. Testin yapılmaması durumunda, doğru tedavi seçenekleri belirlenemeyebilir veya hastaların daha az etkili veya uygun olmayan tedavilere yönlendirilmesine neden olabilir.
İşlemin yapılmaması durumunda şikayetlerinizin sebebi hakkında doğru bir kanaate varılamayabilir ve tedavinizin düzenlenmesinde sıkıntılar yaşanabilir.
5-Diğer Tanı ve Tedavi Seçenekleri, Bu Seçeneklerin Getireceği Fayda ve Riskler İle Hastanın Sağlığı Üzerindeki Muhtemel Etkileri: İdrar sistemi sorunlarının değerlendirilmesi ve tedavi planının oluşturulması için kullanılan diğer yöntemler şunlardır:
- İdrar Akış Ölçümü: İdrar akış ölçümü, idrarın hızını ve miktarını değerlendirmek için kullanılan bir testtir. Bu test, üroflowmetre cihazı kullanılarak yapılır. İdrarın nasıl aktığını değerlendirmeye yardımcı olur, ancak detaylı idrar sistemi fonksiyonları hakkında ayrıntılı bilgiler sağlamaz.
- İdrar Analizi: İdrar analizi, idrarda bulunan kan, enfeksiyon veya diğer anormallikleri belirlemek için yapılan bir testtir. İdrarın bileşimini ve kimyasal özelliklerini değerlendirir. Bu test, bazı idrar sistemi sorunlarının tanısında ve takibinde kullanılabilir, ancak idrar akışı veya mesane basıncı gibi diğer parametreleri değerlendirmeye olanak sağlamaz.
- Ultrasonografi: Ultrasonografi, ses dalgaları kullanarak iç organların görüntülenmesini sağlayan bir görüntüleme yöntemidir. Mesane, böbrekler ve idrar yollarının yapısal ve anatomik değerlendirmelerinde kullanılır. Ultrasonografi, idrar yolu tıkanıklıklarını veya diğer yapısal anormallikleri tespit etmede yardımcı olabilir, ancak işlevsel değerlendirme sağlamaz.
- Sistoskopi: Sistoskopi, mesanenin içini görüntülemek için kullanılan bir endoskopik yöntemdir. Sert veya esnek bir tüp (sistoskop) kullanılarak idrar yolundan mesaneye kadar ilerlenir. Sistoskopi, mesane iç yüzeyindeki anormallikleri veya tümörleri tespit etmeye yardımcı olabilir, ancak mesane işlevlerini değerlendirmeye olanak sağlamaz.
Bu alternatif testler, ürodinami testinin yerine geçmez, ancak bazı durumlarda önemli bilgiler sağlayabilir ve bazı idrar sistemi sorunlarının tanısını koymaya yardımcı olabilir. Ürodinami testi, idrar sistemi fonksiyonları hakkında daha detaylı ve kapsamlı bilgi sağlayarak tedavi planının belirlenmesine ve takibine yardımcı olan bir testtir.
6-İşlemin Riskleri-Komplikasyonları: Bu işlem esnasında anesteziye ihtiyaç yoktur. Kateter takılması sırasında dış idrar kanalınıza verilecek olan kayganlaştırıcı jelin lokal (bölgesel) uyuşturucu etkisi mevcuttur.
Girişime ait bazı olası komplikasyonlar mevcut olup bunlar:
- Yaşlı erkek hastalarda nadiren kateter takılmasında zorlanma olabilir. Buna bağlı olarak işlem sonrasında idrar yaparken yanma veya hafif kanama görülebilir.
- İşleme bağlı olarak % 1 oranında idrar yolu enfeksiyonu gelişebilir. Eğer aktif idrar yolu enfeksiyonu varsa bu risk çok daha yüksektir ve bu yüzden yeterli tedavinin alınıp idrar temizlendikten sonra işlemin yapılması gereklidir.
- Bazen işlem sırasında kaynaklanabilecek teknik bir hata veya tetkikin istenen düzeyde iyi olmaması nedeniyle tetkikin tekrarı gerekebilir.
Ortaya çıkabilecek yan etkiler:
- Sık görülebilen yan etkiler: İdrarda yanma, sık idrar yapma.
- Nadir görülebilen yan etkiler: İdrardan kan gelmesi, idrar yolu enfeksiyonu.
- Çok nadir görülebilen yan etkiler: Sepsis, ölüm.
7-Tıbbi Müdahalenin – Girişimin Kim Tarafından, Nerede, Ne Şekilde ve Nasıl Yapılacağı İle Tahmini Süresi: Üroloji uzmanı tarafından ameliyathanede veya ürodinami odasında yapılacaktır. ~45 dakika sürecek bu işlem lokal (bölgesel) anestezi altında yapılmaktadır. İşlem esnasında üretranızdan (dış idrar yolundan) mesanenize (idrar kesesi) ince bir kateter (sonda) yerleştirilecek, sfinkter aktivitesi için cilde elektrotlar yerleştirilecek ve gerekli görülürse karın içi basıncı ölçümü için makata bir rektal kateter yerleştirilecektir. İnce bir üretral kateter (sonda) ile mesanenize serum fizyolojik sıvısı uygun bir hızla verilecek ve dolum esnasında mesanenizin fonksiyonları (kapasitesi, basınçları, genişleyebilirliği) incelecektir. Dolum safhasından sonra işemeniz istenecek ve işeme esnasındaki mesane fonksiyonları da incelenecektir. Bütün bu özellikler bilgisayar ortamına kaydedilecek ve doktorunuz tarafından yorumlanacaktır. Gerekli görüldüğü taktirde mesanenize kontrast madde içeren sıvı verilerek doldurma ve işeme sırasında floroskopi ile görüntü alınacak ve filmler çekilecektir.
8-Kullanılacak İlaçların Önemli Özellikleri: Bölgesel (lokal) olarak uyuşturucu ilaç verilebilir. Bazı hastalara profilaksi denilen işlem gereği işlemle birlikte antibiyotik verilebilir. Ayrıca işlem sonrasında ağrıyı azalmak için damardan veya kas içine uygun ağrı kesiciler uygulanabilir.
9-Sağlığınız İçin Kritik Olan Yaşam Tarzı Önerileri:
Girişimden önce hastanın dikkat etmesi gereken hususlar:
- İşlem için randevu verilen günde gelirken daha önce size reçete edilmiş olan malzemelerinizi de getireceksiniz. Teknisyen ve doktor eşliğinde yapılacak bu işlemden önce aktif idrar yolu enfeksiyonunuzun olmaması için azami dikkat edilmelidir. Aktif idrar yolu enfeksiyonunuz varsa bunun tedavi edilmesi gereklidir. İşlemin öncesindeki gece ve işlemin sabahında hekiminizce önerilen şekilde bağırsak temizliği yapmalısınız.
Girişimden sonra hastanın dikkat etmesi gereken hususlar:
- Bol sıvı almanız önerilir. Size önerilen ilaç tedavisi ve kontrol önerilerine uyunuz. Beklenmeyen bir durumda doktorunuzla irtibat kurunuz. Size önerilen ilaç ve diyete uymalı ve düzenli poliklinik kontrollerine önerilen zamanlarda gelmelisiniz.
10-Gerektiğinde Aynı Konuda Tıbbi Yardıma Nasıl Ulaşılabilir: Tedavi/ameliyat uygulanmasını kabul etmemek serbest iradenizle vereceğiniz bir karardır. Sağlık mevzuatı gereği her bireyin hastane ve hekim seçme özgürlüğü vardır. Gerektiğinde aynı konuda, hastanemiz veya diğer hastanelerdeki uzmanlarından tıbbi yardım alabilirsiniz. Acil durumlarda size en yakın bir sağlık kuruluşunda ya da acil çağrı merkezi (telefon: 112) aracılığıyla tıbbi yardıma ulaşmanız mümkündür.
