Size bu rıza belgesinde hastalığınız hakkında bilmeniz gerekenler, hastalığınızın muhtemel sebepleri ve nasıl seyredeceği, tıbbi müdahalenin/ girişimin kim tarafından nerede, ne şekilde ve nasıl yapılacağı ile tahmini süresi, diğer tanı ve tedavi seçenekleri ve bu seçeneklerin getireceği fayda ve riskler ile sağlığınız üzerindeki muhtemel etkileri, tıbbi müdahalenin/ girişimin muhtemel komplikasyonları, girişimi reddetmeniz durumunda ortaya çıkabilecek muhtemel fayda ve riskler, kullanacağınız ilaçların önemli özellikleri, sağlığınız için kritik olan yaşam tarzı önerileri ve gerektiğinde aynı konuda tıbbi yardıma nasıl ulaşabileceğiniz konularında bilgi verilecektir. Girişim-işlem-ameliyat öncesinde yapılması gereken, yaş, tıbbi durumunuz ve size uygulanacak girişime göre değişen bazı tetkikler bulunmaktadır. Doktorunuz veya anestezi uzmanı sizi bu tetkikleri yaptırmanız için yönlendirecektir. Bu bilgilendirmenin sonunda serbest iradeniz ile girişime onay verebilirsiniz ya da girişimi reddedebilirsiniz.
1-Planlanan Girişimin – Tıbbi Müdahalenin Adı: Lazer Prostatektomi Ameliyatı (HOLEP)
2-Hastalığınızın Muhtemel Sebepleri, Nasıl Seyredeceği ve Hastalığınız Hakkında Bilmeniz Gerekenler: Prostat bezindeki iyi veya kötü huylu büyüme işeme güçlüğüne neden olmaktadır. Bu yüzden gece ve gündüz sık idrara çıkma, idrar tazyikinde azalma, çatallı işeme, mesaneyi tam boşaltamama hissi, idrar yaparken yanma gibi şikâyetler olabilmektedir. Bu durum sık idrar yolu enfeksiyonlarına, mesanedeki idrarı boşaltamamaya bağlı taşma şeklinde idrar kaçırmalara, idrar yapamamaya, mesanede taş oluşumuna, idrarda kanamaya ve böbreklerinizde şişme ve böbrek fonksiyonlarında kayba yol açabilir.
Lazer prostatektomi prostatın cerrahi olarak tedavi edilmesinde kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, prostatın iç kısmının, bir lazerle kesilip çıkarılmasını içerir. Lazer prostatektomi ameliyatı genellikle büyümüş prostat nedeniyle ortaya çıkan idrar akışı sorunlarını tedavi etmek amacıyla yapılır. Bu ameliyat, benign prostat hiperplazisi (BPH) adı verilen bir durumun tedavisi için uygulanır.
3-İşlemden Beklenen Faydalar: Lazer prostatektomi, prostatın cerrahi olarak çıkarılması veya düzeltilmesi için kullanılan bir yöntemdir. Bu ameliyattan beklenen faydalar şunlardır:
- İyi İdrar Akışı: Lazer prostatektomi, prostatın büyümesinden kaynaklanan idrar akışı problemlerini çözebilir. Ameliyat sonrasında, idrar akışında belirgin bir düzelme sağlanabilir.
- BPH Semptomlarının Hafiflemesi: Lazer prostatektomi, benign prostat hiperplazisi (BPH) nedeniyle ortaya çıkan semptomları hafifletebilir. Bu semptomlar arasında sık idrara çıkma, idrar yaparken zorlanma, gece sık idrara çıkma gibi durumlar yer alır.
- Düşük Kanama Riski: Lazer kullanımı, geleneksel cerrahi yöntemlere göre daha az kanama riski taşıyabilir. Bu, hastaların ameliyat sonrası dönemi daha rahat atlatmalarına yardımcı olabilir.
- Kısa Hastanede Yatış Süresi: Lazer prostatektomi genellikle minimal invaziv (girişimsel) bir prosedürdür ve hastanede kalış süresi genellikle kısa olabilir. Bu da hastaların daha hızlı iyileşmelerine olanak tanır.
- Hızlı İyileşme: Lazer prostatektomi, daha az doku hasarı nedeniyle genellikle hızlı bir iyileşme süreci sunar. Bu, hastaların normal aktivitelerine daha çabuk dönmesini sağlayabilir.
- Daha Az Ameliyat Sonrası Ağrı: Lazer prostatektomisi, geleneksel cerrahi yöntemlere kıyasla genellikle daha az ameliyat sonrası ağrıya neden olabilir.
4-İşlemin Uygulanmaması Durumunda Karşılaşılabilecek Sonuçlar; Muhtemel Fayda ve Riskler: Lazer prostatektomi ameliyatı uygulanmaması durumunda, prostatın büyümesine bağlı olarak ortaya çıkabilecek semptomlar devam edebilir veya kötüleşebilir. Benign prostat hiperplazisi (BPH) veya prostat adenomu, prostatın büyümesini ifade eder ve genellikle yaşla birlikte ortaya çıkar. Prostatın büyümesi, idrar yollarını sıkıştırabilir ve çeşitli semptomlara neden olabilir. Lazer prostatektomi gibi cerrahi müdahaleler, bu semptomları hafifletmeyi amaçlar.
Lazer prostatektomi uygulanmaması durumunda karşılaşılabilecek potansiyel sonuçlar şunlar olabilir:
- İdrar Akışında Zorlanma: Prostatın büyümesi, idrar akışını sınırlayabilir ve idrar yaparken zorlanmaya neden olabilir.
- Sık İdrara Çıkma: Büyümüş prostat, sık idrara çıkmaya ve özellikle geceleri uykuyu bölen sık idrara çıkma problemlerine yol açabilir.
- İdrar Tutamama (İnkontinans): Prostatın büyümesi, idrar kesesini etkileyerek idrar tutma yeteneğini azaltabilir.
- İdrar Yolları Enfeksiyonları: İdrarın tam boşaltılamaması durumunda, idrar yollarında enfeksiyon riski artabilir.
- Mesane Taşları: İdrarın düzenli ve tam olarak boşaltılamaması durumunda mesane taşları oluşabilir.
- Böbrek Sorunları: İdrar yollarındaki problemler, uzun vadeli durumlarda böbrek sorunlarına yol açabilir.
5-Diğer Tanı ve Tedavi Seçenekleri, Bu Seçeneklerin Getireceği Fayda ve Riskler ile Hastanın Sağlığı Üzerindeki Muhtemel Etkileri: Dokuları kesmede elektrik akımı (TURP), yüksek yoğunlukta odaklanmış ultrason dalgaları (HIFU), dondurma (cryotherapy), iğne yolu ile prostatı küçültme (TUNA) gibi pek çok yöntem prostatı küçültmek için kullanılabilir. Diğer bir alternatif açık prostatektomi ameliyatıdır. Göbek altından bir kesiyle yapılmaktadır. Mesaneye girilerek prostatın çıkarılması işlemi gerçekleştirilir. Bu yöntemin iyileşme süresi kapalı ameliyata oranla daha uzun sürmektedir. Genellikle 100 gr’ın üzerindeki prostatlar için tercih edilir. Erken vakalarda ilaç tedavileri (alfa blokörler, 5-alfa redüktaz inhibitörleri) denenebilir.
6-İşlemin Riskleri-Komplikasyonları:
Genel Riskler:
- Akciğerlerin küçük bölgeleri kapanabilir, bu da akciğer enfeksiyonu riskini artırabilir. Antibiyotik tedavisi ve fizyoterapi gerekebilir.
- Bacaklardaki pıhtılaşmalar (derin ven trombozu) ağrı ve şişmeye neden olabilir. Nadiren bu pıhtıları bir kısmı yerinden kopup akciğere gider ve ölümcül olabilir.
- Kalbin yükünün artması nedeniyle kalp krizi gelişebilir.
- İşlem nedeniyle ölüm olabilir.
Bu ameliyatın riskleri:
- Hastaya kan verilmesini gerektirebilecek kanama meydana gelebilir.
- Operasyon sırasında rektuma, üretere veya mesane duvarına hasar verilebilir ve hasar onarımı için cerrahi tedaviye ihtiyaç olabilir. Bu bir kesiye ve daha uzun süre hastanede kalmaya neden olabilir. Eğer bağırsak yaralanması cerrahi gerektirirse geçici ya da kalıcı kolostomi (bağırsağın karın duvarına açılması) açılabilir.
- Prostatın alındığı yerden 1 aya kadar kanama olabilir. Bu idrarda kanamaya ve idrar akımında engellenmeye neden olabilir ve ek açık ya da kapalı girişimlere ihtiyaç duyulabilir.
- İdrar akımını sağlayacak mesane kasında zayıflık oluşabilir. Mesane kasının toparlanması açısından 2-3 günlük bir katater mesaneye takılabilir ve sonrasında çekilir. Zayıflık nörolojik bir bozukluğa bağlıysa ameliyat sonrası hastanın idrar yapamama şikâyeti devam edebilir.
- Enflamasyon nedeniyle testislerde ağrı ve ödem oluşabilir. Tedavisi genellikle istirahat ve antibiyotiklerdir.
- Operasyon alanında ya da idrar yollarında enfeksiyon oluşabilir. Tedavisi antibiyotiklerdir.
- Üretra ve mesane arasında strüktür (daralmaya neden olan skar-iz) oluşabilir. Bu bir başka operasyon ile onarılabilir.
- Ejekulat (meni) üretradan gelmesi gerekirken mesaneye geri kaçabilir ve idrarla birlikte atılabilir veya hiç ejekülat gelmeyebilir. Bu infertiliteye neden olacaktır ve seksüel aktiviteyi etkileyebilir.
- Cerrahi sonrası üriner inkontinans (idrar kaçırma) nadir olarak meydana gelebilir ve bu durumun kontrolü için ek ilaç ya da cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulabilir.
- Cerrahi sonrası sinir yaralanmasına bağlı olarak nadir olarak ereksiyonda orta derecede bir zorlanma ve azalma meydana gelebilir ve ilaç tedavisine ihtiyaç duyulabilir.
7-Tıbbi Müdahalenin – Girişimin Kim Tarafından, Nerede, Ne Şekilde ve Nasıl Yapılacağı ile Tahmini Süresi: Üroloji uzmanı tarafından ameliyathanede ~60 dakikada (ek cerrahiler gerekmeyecek ise) genel veya spinal (belden aşağı) anestezi altında yapılacaktır. Yaklaşık bir kalem kalınlığında metal bir tüp penis içinden üretraya geçirilir. Bu tüp yaklaşık 30 cm uzunluğunda olup sıvıların akımını kontrol eden kapakları olan, bir ışık kaynağına sahip ve optik bir sistem yardımıyla dokuları görmeye, içinden geçen lazer ile kesmeye ve kan damarlarını yakmaya yarayan bir aletin geçmesine olanak sağlar. Üretra etrafında blokaja neden olan obstrüktif (tıkanıklığa sebep olan) prostat parçası lazer ile kapsülü altından kesilir. Sıvı operasyon boyunca kesilen dokuları ve kanı temizlemek için tüp içinden sürekli akar. Prostat tamamen kapsülden ayrıldıktan sonra mesane içerisine yerleştirilen özel bir alet (morselatör) ile küçük parçalar halinde dışarı çıkarılır. Operasyon bitiminde katater (sonda, yumuşak kauçuk tüp) mesaneye yerleştirilir ve birkaç gün boyunca kalır.
8-Kullanılacak İlaçların Önemli Özellikleri: Genel anestezi için verilen ilaçlardan başka bölgesel (lokal) olarak uyuşturucu ilaç verilebilir. Bazı hastalara profilaksi denilen işlem gereği işlemle birlikte antibiyotik verilebilir. Ayrıca işlem sonrasında ağrıyı azalmak için damardan veya kas içine uygun ağrı kesiciler uygulanabilir. Ameliyat öncesinde ve sonrasında antibiyotikler damardan tedavi şeklinde kullanılabilir. Bu ilaçların alerjik reaksiyona yol açma gibi riskleri mevcuttur. Bunların da mide bağırsak sorunlarına ve alerjik reaksiyonlara yol açma gibi riskleri bulunmaktadır.
9-Sağlığınız İçin Kritik Olan Yaşam Tarzı Önerileri:
a) Girişimden önce hastanın dikkat etmesi gereken hususlar:
- Ameliyat günü saat: 00:00’dan itibaren katı ve sıvı gıdalar alınmaması gerekmektedir. Katı ve sıvı gıdalar alınırsa veya sigara içilirse anestezi verilemeyebilir ve ameliyatınız ertelenebilir.
- Hipertansiyon ilaçlarınız sabah çok az bir su ile alabilirsiniz. Tansiyon ilaçlarınız almazsanız ve ameliyathanede tansiyonunuz yükselirse ameliyatınız ertelenebilir.
- Kan sulandırıcı ilaçlarınızı doktorunuza bildiriniz. İlaçlarınızdan kesilebilecekler kesilecektir. Kesilemeyecek ilaçlarınız, subkutan (cilt altına) uygulanan ilaçlar ile değiştirilebilir.
- Diğer kronik hastalıklarınız için sürekli kullandığınız ilaçları doktoruna bildirmeniz gereklidir. İlaçlarınızdan kesilebilecekler kesilebilir, kesilemeyecek ilaçlarınız, subkutan (cilt altına), intramuskuler (kas içine) ve intravenöz (damar içine) uygulanan ilaçlar ile değiştirilebilir.
- Ameliyat olacağınız bölgedeki kılların mümkünse tıraş makinesi ile almanız önerilir. Bu ameliyat işlemine kolaylık sağladığı gibi ameliyat sonrası enfeksiyon gelişmesini ve pansumanların değiştirilmesi esnasında olabilecek ağrılarınızı azaltır.
b) Girişimden sonra hastanın dikkat etmesi gereken hususlar:
- Ameliyat sonrası az ziyaretçi kabul edin ve mümkün olduğunca ziyaretlerin kısa süreli olmasına dikkat etmelisiniz. Enfeksiyon gelişme ihtimalini azaltacaktır.
- Doktorunuz size söylemeden asla katı veya sıvı gıdalar almayınız. Alırsanız bulantı ve kusma gibi istenmeyen durumlar ile karşılaşılabilirsiniz. Gıda ve sıvı ihtiyacınız serum ve/veya parenteral nutrisyon (damardan beslenme sıvıları) ile sağlanacaktır.
- Vizit saatlerinde yatağınızda olmanız gerekmektedir.
- Doktorunuz size söylemeden asla ayağa kalkmayınız ve dolaşmayınız. Anestezi etkileri geçmeden kalkarsanız düşmenize ve yaralanmanıza sebep olabilir.
- 1 aylık bir sürede ağır egzersiz ve yük taşımaktan kaçınmalısınız.
- Patoloji (ameliyatta vücut dışına çıkarılan parça) sonucu ile üroloji poliklinik kontrolüne gelmelisiniz. Patoloji sonucunun ne zaman çıkacağını ilgili bölümden öğrenmelisiniz.
- Taburculuk sonrası ağır sportif faaliyetlerden belli bir süre uzak kalınması, kabız kalınmaması, yara yeri bakımının düzenli yapılması, damar tıkanıklıklarının önüne geçmek için düzenli hafif yürüyüşler yapılması önerilir. Ayrıca size belirtilen zamanda gelerek sondanızı çektirmelisiniz.
- Hekimce önerilen perhiz ve ilaç tedavileri kullanılmalı, size önerilen zamanlarda düzenli poliklinik kontrollerine gelmelisiniz.
- 6 hafta boyunca dik oturmamalı, bisiklet, motosiklet ve binek hayvanlarına (at, eşek vs) binmemelisiniz.
- İlk 1 ay cinsel ilişkide bulunmamalısınız, bulunulursa ağrılı ve kanlı meni gelebilir. Acılı, baharatlı ve tuzlu gıdalardan uzak durulmalıdır.
- Günde en az 2 litre sıvı (su) alımına dikkat edilmelidir.
- 1 ay boyunca idrardan kan ve pıhtı gelmesi doğaldır. Aşırı miktarda olursa doktorunuza başvurmanız önerilir.
10-Gerektiğinde Aynı Konuda Tıbbi Yardıma Nasıl Ulaşılabilir: Tedavi/ameliyat uygulanmasını kabul etmemek serbest iradenizle vereceğiniz bir karardır. Sağlık mevzuatı gereği her bireyin hastane ve hekim seçme özgürlüğü vardır. Gerektiğinde aynı konuda, hastanemiz veya diğer hastanelerdeki uzmanlarından tıbbi yardım alabilirsiniz. Acil durumlarda size en yakın bir sağlık kuruluşunda ya da acil çağrı merkezi (telefon: 112) aracılığıyla tıbbi yardıma ulaşmanız mümkündür.