Size bu rıza belgesinde hastalığınız hakkında bilmeniz gerekenler, hastalığınızın muhtemel sebepleri ve nasıl seyredeceği, tıbbi müdahalenin/ girişimin kim tarafından nerede, ne şekilde ve nasıl yapılacağı ile tahmini süresi, diğer tanı ve tedavi seçenekleri ve bu seçeneklerin getireceği fayda ve riskler ile sağlığınız üzerindeki muhtemel etkileri, tıbbi müdahalenin/ girişimin muhtemel komplikasyonları, girişimi reddetmeniz durumunda ortaya çıkabilecek muhtemel fayda ve riskler, kullanacağınız ilaçların önemli özellikleri, sağlığınız için kritik olan yaşam tarzı önerileri ve gerektiğinde aynı konuda tıbbi yardıma nasıl ulaşabileceğiniz konularında bilgi verilecektir. Girişim-işlem-ameliyat öncesinde yapılması gereken, yaş, tıbbi durumunuz ve size uygulanacak girişime göre değişen bazı tetkikler bulunmaktadır. Doktorunuz veya anestezi uzmanı sizi bu tetkikleri yaptırmanız için yönlendirecektir. Bu bilgilendirmenin sonunda serbest iradeniz ile girişime onay verebilirsiniz ya da girişimi reddedebilirsiniz.
1-Planlanan Girişimin – Tıbbi Müdahalenin Adı: Laparoskopik Böbrek Kisti Ameliyatı
2-Hastalığınızın Muhtemel Sebepleri, Nasıl Seyredeceği ve Hastalığınız Hakkında Bilmeniz Gerekenler: Basit böbrek kistleri genellikle yaşla birlikte ortaya çıkan, tek veya birden fazla sıvı dolu keseciklerdir. Bunlar genellikle zararsızdır ve genellikle başka belirtilere neden olmazlar. Ameliyat genellikle önceden planlanmış olarak nadiren de kistin bası etkilerine bağlı acil şartlarda genel anestezi altında yapılır. Ameliyat ile kistin çatısının açılması ve içeriğinin vücuttan en az zararla uzaklaştırılması amaçlanmaktadır. Böylece böbrekteki kistin vücudunuzun diğer organlarına bası ile yapacağı komplikasyonlar engellenmeye çalışılır. Ameliyatın başarılı geçmesine rağmen takiplerde hastanın kalan böbreğinde tekrar kist gelişme olasılığı mevcuttur. Takiplerde düşük olasılıklı olsa da sağlam olan böbrekte de kist gelişme olasılığı mevcuttur. Hastanın ameliyat sonrası antibiyotik tedavisi gibi ek tedavilere ihtiyacı olabilir. Hastanın geride bırakılan böbreğinin fonksiyonlarının yeterli olmaması ve diğer böbreğinde de mevcut bir hastalık olması veya zaman içinde gelişmesi sonrası hastanın diyaliz ihtiyacı olabilir.
3-İşlemden Beklenen Faydalar: Böbreğinizde kist bulunmaktadır. Bu kistin yapılan radyolojik ve laboratuvar tetkikleri sonrasında iyi huylu olduğu düşünülmektedir. Nihai sonuç ancak kistin çıkarılması sonrası patolojik inceleme sonrasında öğrenilecektir. Bu ameliyatın beklenen faydaları şunlardır:
- Kistin boşaltılması: Laparoskopik yöntemle kistin açılması, kistin büyümesini durdurur ve semptomların hafiflemesine veya ortadan kalkmasına yardımcı olur.
- Semptomların iyileşmesi: Böbrek kistleri bazen ağrı, idrar problemleri, kanlı idrar veya enfeksiyon gibi semptomlara neden olabilir. Laparoskopik böbrek kisti ameliyatı, bu semptomların azalmasını veya tamamen ortadan kalkmasını sağlayabilir, böylece hastanın yaşam kalitesi artar.
- Komplikasyon riskinin azalması: Büyük veya karmaşık böbrek kistleri bazen enfeksiyonlara, kanamalara veya diğer komplikasyonlara neden olabilir. Laparoskopik böbrek kisti ameliyatıyla birlikte bu komplikasyon riskini azaltabilir.
- Kozmetik avantaj: Laparoskopik ameliyat, küçük kesi ve trokarlar kullanılarak gerçekleştirildiğinden, kozmetik açıdan daha avantajlıdır. Ameliyat sonrası izler daha küçük olur ve iyileşme süreci daha hızlı olabilir.
- Daha kısa hastanede kalış süresi: Laparoskopik böbrek kisti ameliyatı, geleneksel açık ameliyata kıyasla genellikle daha kısa hastanede kalış süresi gerektirir. Hastalar genellikle daha hızlı iyileşir ve günlük aktivitelerine daha çabuk dönebilir.
- Daha az ağrı ve hızlı iyileşme: Laparoskopik ameliyatın minimal invaziv doğası, geleneksel açık ameliyata kıyasla daha az ağrı ve rahatsızlık ile ilişkilidir. Ayrıca, laparoskopik ameliyatın iyileşme süreci daha hızlı olabilir.
4-İşlemin Uygulanmaması Durumunda Karşılaşılabilecek Sonuçlar, Muhtemel Fayda ve Riskler: Kistin böbreğin vücudunuzda kalmaya devam etmesi durumunda zaman içinde etkilenen böbreğin fonksiyonlarında kayıp, idrardan kanama, büyüyen kistin komşu organlara (bağırsaklar, pankreas, dalak, karaciğer, akciğer v.b.) basısına bağlı bulgular (bulantı-kusma, bağırsak tıkanıklığı, karaciğer ve pankreas yetmezliği, solunum sıkıntısı, ağrı gibi), gibi şikâyetler gelişebilir.
5-Diğer Tanı ve Tedavi Seçenekleri, Bu Seçeneklerin Getireceği Fayda ve Riskler ile Hastanın Sağlığı Üzerindeki Muhtemel Etkileri: Alternatif olarak böbrek kisti, ultrason eşliğinde aspire (iğne ile sıvının çekilmesi) edilebilir. Nüks etme ihtimali yüksektir. Açık ameliyat ile kist alınabilir ancak hastanede kalma yara iyileşmesi ve komplikasyon (yan etkiler ve beklenmeyen durumlar) oranları çok daha yüksektir.
6-İşlemin Riskleri-Komplikasyonları:
Genel Riskler:
- Akciğerlerin küçük bölgeleri kapanabilir, bu da akciğer enfeksiyonu riskini artırabilir. Antibiyotik tedavisi ve fizyoterapi gerekebilir.
- Bacaklardaki pıhtılaşmalar (derin ven trombozu) ağrı ve şişmeye neden olabilir. Nadiren bu pıhtıları bir kısmı yerinden kopup akciğere gider ve ölümcül olabilir.
- Kalbin yükünün artması nedeniyle kalp krizi gelişebilir.
- İşlem nedeniyle ölüm olabilir.
Bu ameliyatın riskleri:
- Operasyon sırasında vücudunuza verilen pozisyona bağlı olarak operasyondan sonra kas ağrıları olabilir.
- Büyük böbrek damarlarından % 3.3 kanama olabilir. Bu durumda ek cerrahi girişim ve kan nakli gerekebilir.
- % 2 cerrahi sırasında böbreğin bağırsaklara yapışık olması durumunda gerekirse bağırsağın o bölümünü de çıkarmak gerekebilir. Bu durum ameliyat yarasının daha uzun olmasına, geçici veya kalıcı ileostomi veya kolostomi gereksinimine ve hastanede kalış süresinin uzamasına neden olabilir.
- Ameliyat bölgesinde çıkarılan böbrek parçasının olduğu yerden % 15 idrar kaçağı (fistül) olabilir. Bu durumda ek cerrahi girişim gerekebilir.
- Karın içinde % 2 gizli kanama olabilir. Bu durumda sıvı tedavisi veya ek cerrahi girişim gerekebilir. Kanama durmaz veya kontrol edilemezse ek cerrahi girişime ihtiyaç olabilir.
- Karın içinde % 2 cerahat birikmesi gibi enfeksiyon komplikasyonları gelişebilir. Bu durumda antibiyotik tedavisi ve ek cerrahi ile boşaltılma gerekebilir.
- Özellikle erkek hastalarda, % 1 ameliyat sonrası idrar kesesinin rahat boşalamaması nedeniyle idrar sondası gerekebilir. Bu durum genelde geçicidir ve idrar kesesi fonksiyonları normale gelene kadardır.
- % 1 bağırsak içeriğinin kaçağına neden olan bağırsak yaralanması olabilir. Bu durum ameliyat yarasının daha uzun olmasına, geçici veya kalıcı ileostomi veya kolostomi gereksinimine ve hastanede kalış süresinin uzamasına neden olabilir.
- Ameliyat sonrası % 5 bağırsak hareketleri yavaşlayabilir ve durabilir. Bağırsaklarda şişkinlik ve kusmalara neden olabilen bu durumda sıvı ve antibiyotik gerekebilir ve hatta ek cerrahi girişime ihtiyaç doğabilir.
- Bazı hastalarda yara iyileşmesi anormal olabilir, bu durumda yara ağzı kalınlaşabilir, kızarık veya ağrılı olabilir. Ameliyat esnasında sinir kesisine bağlı kas güçsüzlüğü ve buna bağlı fıtığa benzer bir görünüm oluşabilir.
- Yara yerinde % 1’in altında dikişlerin atmasına bağlı kısa veya uzun dönemde fıtıklaşma görülebilir.
- Özellikle şişman hastalarda, kısmen veya tamamen yara yeri açılması gelişebilir.
- Ameliyat sonrası % 1 bağırsaklar arasında yapışıklıklar gelişebilir. Kısa dönemde veya uzun dönemde gelişebilecek bu komplikasyonda cerrahi tedavi gerekebilir.
- Ameliyat esnasında böbreğin tamamının alınması gerekebilir.
- Diğer böbreğin fonksiyonlarının kötü olması durumunda böbrek yetmezliği gelişebilir. Diyaliz ihtiyacı olabilir.
- Kısmen alınan böbrekte yetmezlik gelişebilir.
- Aynı böbrekte takiplerde tekrar kist veya tümör gelişebilir ve ek cerrahi tedaviye ihtiyaç duyulabilir.
- Ameliyat sırasında çalışma sahasının oluşturulması için kullanılan karbondioksit gazı emilmesi ve cilt altında, akciğerlerde ve bağırsaklarda birikmesi riski vardır. Uygun tedavilerle düzeltilebilir bir durumdur.
Ortaya çıkabilecek yan etkiler:
- Sık görülebilen yan etkiler: ağrı
- Nadir görülebilen yan etkiler: yara yerinin enfeksiyon kapması, yara yerinin kısmi yada tamının açılması, uzamış ileus (geçici barsak tıkanıklığı), peritonit (karın zarı iltihabı)
- Çok nadir görülebilen yan etkiler: çevre damarlarda yaralanmaya bağlı kanamalar, böbrekten idrar kaçağı olması (üriner fistül), bağırsak, karaciğer veya dalak yaralanması, idrar yolu enfeksiyonu, kana enfeksiyon karışması (bakteriyemi ve/veya sepsis), karın içi apse oluşumu.
7-Tıbbi Müdahalenin – Girişimin Kim Tarafından, Nerede, Ne Şekilde ve Nasıl Yapılacağı ile Tahmini Süresi: Üroloji uzmanı tarafından ameliyathanede yapılan işlemler ~60 dakika (ek cerrahiler gerekmeyecek ise) sürmekte ve genel anestezi altında yapılır. Böbrekteki kistin bir kısmının çıkarılmasıdır. Gövdenin yan bölümünde 3 veya 4 adet 0,5 veya 1 cm’lik kesiden yerleştirilen özel ekipman (trokar) kullanılarak operasyon gerçekleştirilir. Karın alt kesiminde, çıkartılan böbrek kısmının boyutuna göre önceden yapılan kesilerden biri biraz daha büyütülerek böbrekten çıkarılan kısım dışarı alınabilir. Operasyon başlangıcında mesanede biriken idrarın boşaltılmasını sağlayan bir sonda ile bitiminde operasyon bölgesine bir dren (vücut içinde da oluşan sıvıları dışarı atmak için kullanılan bükülgen tüp) yerleştirilir.
8-Kullanılacak İlaçların Önemli Özellikleri: Genel anestezi için verilen ilaçlardan başka bölgesel (lokal) olarak uyuşturucu ilaç verilebilir. Bazı hastalara profilaksi denilen işlem gereği işlemle birlikte antibiyotik verilebilir. Enfeksiyon durumlarında bu antibiyotikler işlem öncesinde de verilebilir veya işlem sonrasında da devam edebilir. Ayrıca işlem sonrasında ağrıyı azalmak için damardan veya kas içine uygun ağrı kesiciler uygulanabilir.
9-Sağlığınız İçin Kritik Olan Yaşam Tarzı Önerileri:
a) Girişimden önce hastanın dikkat etmesi gereken hususlar:
- Ameliyat günü saat: 00:00’dan itibaren katı ve sıvı gıdalar alınmaması gerekmektedir. Katı ve sıvı gıdalar alınırsa veya sigara içilirse anestezi verilemeyebilir ve ameliyatınız ertelenebilir.
- Hipertansiyon ilaçlarınız sabah çok az bir su ile alabilirsiniz. Tansiyon ilaçlarınız almazsanız ve ameliyathanede tansiyonunuz yükselirse ameliyatınız ertelenebilir.
- Kan sulandırıcı ilaçlarınızı doktorunuza bildiriniz. İlaçlarınızdan kesilebilecekler kesilecektir. Kesilemeyecek ilaçlarınız, subkutan (cilt altına) uygulanan ilaçlar ile değiştirilebilir.
- Diğer kronik hastalıklarınız için sürekli kullandığınız ilaçları doktoruna bildirmeniz gereklidir. İlaçlarınızdan kesilebilecekler kesilebilir, kesilemeyecek ilaçlarınız, subkutan (cilt altına), intramuskuler (kas içine) ve intravenöz (damar içine) uygulanan ilaçlar ile değiştirilebilir.
- Ameliyat olacağınız bölgedeki kılların mümkünse tıraş makinesi ile almanız önerilir. Bu ameliyat işlemine kolaylık sağladığı gibi ameliyat sonrası enfeksiyon gelişmesini ve pansumanların değiştirilmesi esnasında olabilecek ağrılarınızı azaltır.
- İşlem öncesi gece ve işlemin sabahında hekiminizce önerilen şekilde bağırsak temizliği yapmalısınız.
b) Girişimden sonra hastanın dikkat etmesi gereken hususlar:
- Ameliyat sonrası az ziyaretçi kabul edin ve mümkün olduğunca ziyaretlerin kısa süreli olmasına dikkat etmelisiniz. Enfeksiyon gelişme ihtimalini azaltacaktır.
- Doktorunuz size söylemeden asla katı veya sıvı gıdalar almayınız. Alırsanız bulantı ve kusma gibi istenmeyen durumlar ile karşılaşılabilirsiniz. Gıda ve sıvı ihtiyacınız serum ve/veya parenteral nutrisyon (damardan beslenme sıvıları) ile sağlanacaktır.
- Vizit saatlerinde yatağınızda olmanız gerekmektedir.
- Doktorunuz size söylemeden asla ayağa kalkmayınız ve dolaşmayınız. Anestezi etkileri geçmeden kalkarsanız düşmenize ve yaralanmanıza sebep olabilir.
- Taburcu olduktan sonra doktorunuzun size söyleyeceği tarihe kadar pansumanlarınızı düzenli yapmalı veya yaptırmalısınız. Pansuman yapılmazsa yara yerinizde enfeksiyonlar gelişebilir.
- 1 hafta sonra dikişlerinizi aldırmalısınız.
- 1 aylık bir sürede ağır egzersiz ve yük taşımaktan kaçınmalısınız.
- Patoloji alınmış ise (ameliyatta vücut dışına çıkarılan parça) sonucu ile üroloji poliklinik kontrolüne gelmelisiniz. Patoloji sonucunun ne zaman çıkacağını ilgili bölümden öğrenmelisiniz.
- Hekimce önerilen perhiz ve ilaç tedavileri kullanılmalı, size önerilen zamanlarda düzenli poliklinik kontrollerine gelmelisiniz.
10-Gerektiğinde Aynı Konuda Tıbbi Yardıma Nasıl Ulaşılabilir: Tedavi/ameliyat uygulanmasını kabul etmemek serbest iradenizle vereceğiniz bir karardır. Sağlık mevzuatı gereği her bireyin hastane ve hekim seçme özgürlüğü vardır. Gerektiğinde aynı konuda, hastanemiz veya diğer hastanelerdeki uzmanlarından tıbbi yardım alabilirsiniz. Acil durumlarda size en yakın bir sağlık kuruluşunda ya da acil çağrı merkezi (telefon: 112) aracılığıyla tıbbi yardıma ulaşmanız mümkündür.